Oddzielona, performace towarzyszący wystawie pt. Łzy Szczęscia, Galeria Narodowa Zachęta, Warszawa, 14.09.2024
Seperated, performance accompanying exibition Tears of Joy, Zachęta National Gallery in Warsaw, 14.09.2024
Oddzielona
W performansie Oddzielona Joanna Pawlik odnosi się do prezentowanej na wystawie Łzy szczęścia rzeźby Aliny Szapocznikow Popiersie bez głowy. Jej gest nie jest jednak zwykłym dialogiem artystki żyjącej z nieżyjącą — Pawlik niejako przebiera się za rzeźbę Szapocznikow czy wręcz ją ożywia.
Osią skupionej na ciele, głównie kobiecym, twórczości Szapocznikow jest nieprzystawalność form, rozpad, oddzielenie się od siebie jego fragmentów. Popiersie bez głowy to odlew kobiecego torsu, ograniczony właściwie do piersi otulonych poliuretanową czernią, z amputowanym ciałem. Pawlik wzmacnia performatywny potencjał swojego (i każdego innego) nienormatywnego,ciała. W cyklu performansów Schody realizowanych od2013, w których pokonywała stopnie bez protezy, nie tyle opowiadała o barierach architektonicznych, ile raczej dokonywała apoteozy braku.
W Oddzielonej refleksja nad brakiem ustępuje opowieści o ciele nieustannie obserwowanym, a minimalistyczny performans zamienia się w parateatralny, oparty na kostiumie monodram. Nakładając kostium-rzeźbę na niekompletne ciało, tworzy skonstruowaną z niepełnosprawności, falban-narośli, gorsetu i traktowanych jako bio obiekty kul rehabilitacyjnych , posthumanistyczną konstrukcję — jednocześnie niepełną i nadbudowaną. Powstaje w ten sposób formalny alians dwóch artystek,u których wątki autobiograficzne, własne ciała, witalność i śmiertelność, a także nienormatywność mieszająca erotyzm z abjectem przewijają się przez całą twórczość.
To rozdwojenie się Popiersia bezgłowy czy też zrośnięcie się performansu Pawlik z rzeźbą Szapocznikow na schodach i w przestrzeniach Zachęty ma być alternatywną formą podróży po wystawie, za pomocą dźwięków i choreografii. Przypomina też o ciągle istniejących tabu: ciała i seksualności — zwłaszcza osób z niepełnosprawnościami lub wymykających się różnego rodzaju normom. Jest też wkroczeniem w architektoniczną strukturę instytucji sztuki współczesnej,służącej artystce jako przestrzeń do wspinaczki ciała-rzeźby, a zarazem jako instrument, na którym wygrywa kulami rehabilitacyjnymi nieregularny rytm, ujawniając w nienormatywności ważny potencjał krytyczny.
Tekst : Kamil Kuitkowski
Kostium:
koncepcja: Joanna Pawlik, Wisła Nicieja
projekt: Wisła Nicieja
wykonanie : Olga Rudzińska
Seperated
In the performance Separated, Joanna Pawlik refers to Alina Szapocznikow's sculpture Bust without a Head, presented at the Tears of Happiness exhibition. However, her gesture is not an ordinary dialogue between a living artist and a dead one - Pawlik somehow disguises her self as Szapocznikow's sculpture, or even brings it to life.The axis of Szapocznikow's work, focused on the body, mainly the female body, is the incompatibility of forms, the disintegration and separation of its fragments. The headless bust is a cast of a female torso, limited to the breasts covered in polyurethane black, with the body amputated. Pawlik strengthens the performative potential of her (and any other) non-normative body. In the series of performances Stairs, realized since 2013, in which she climbed steps without a prosthesis, she did not talk about architectural barriers, but rather achieved the apotheosis of the lack.
In Separated, reflection on lack gives way to a story about a constantly observed body, and the minimalist performance turns into a paratheatrical, costume-based monodrama. By putting a costume-sculpture on an incomplete body, she creates a post-humanist construction composed of disability, ruffles-growths, a corset and rehabilitation crutches treated as bio-objects - at the same time incomplete and superstructured. This creates a formal alliance of two artists whose autobiographical themes, their own bodies, vitality and mortality, as well as non-normativity, mixing eroticism with the abject run through their entire work.
This splitting of the Headless Bust or the merging of Pawlik's performance with the Szapocznikow sculpture on the stairs and in the spaces of Zachęta is intended to be an alternative form of travel through the exhibition, using sounds and choreography. It also reminds us of the still existing taboos: the body and sexuality - especially of people with disabilities or those who defy various types of norms. It is also an entry into the architectural structure of a contemporary art institution, which serves the artist as a space for the body-sculpture to climb, and at the same time as an instrument on which an irregular rhythm is played with rehabilitation crutches, revealing an important critical potential in non-normativity.
Text: Kamil Kuitkowski
Costume:
Concept: Joanna Pawlik, Wisła Nicieja
Project: Wisła Nicieja
Sewing: Olga Rudzińska
